İş Akdinin Haklı Nedenle Feshi Halleri

İş akdi, işçi ve işveren arasındaki anlaşma çerçevesinde düzenlenir. Ancak bazı durumlarda iş akdi haklı nedenle feshedilebilir. İş Akdinin Haklı Nedenle Feshi Halleri nelerdir?

Bir iş akdinin haklı nedenle feshedilebilmesi için belirli şartların gerçekleşmesi gerekir. İşverenin, işçinin veya taraflardan birinin aşırı derecede ihmal ve görevleri yerine getirme konusunda ciddi bir yetersizliği, işyerinde belirli bir süre huzursuzluk yaratması, iş akdinin konusuna uygun olmayan davranışları veya işçinin sürekli olarak işe gelmemesi gibi durumlar, haklı nedenle fesih sebebi olabilir. Haklı nedenle fesih edilen işçi, bazı haklara sahip olabilir. İşçi, diğer işçilerden farklı olarak kıdem tazminatına hak kazanamaz.

Bursa İş Hukuku Avukatı Gizem Ramazanoğlu

Haklı Nedenle Feshin Tanımı Ve Özellikleri

İşçi iş sözleşmesinin haklı sebeplerinin varlığı durumunda, iş akdini feshedebilir. Bu fesih işleminin adına, haklı nedenle fesih denir. İşveren de haklı nedenle fesih hakkına sahiptir.

Haklı nedenle fesih durumunda, tarafların iş sözleşmesine hukuka uygun bir şekilde son vermeleri mümkündür. Haklı nedenle fesih, iş sözleşmesinin herhangi bir şekilde işçi veya işveren tarafından sona erdirilmesi anlamına gelir.

İşçinin Haklı Nedenle Fesih Hakkı	İşverenin Haklı Nedenle Fesih Hakkı
İşçinin yaşam, sağlık veya güvenlik durumunu tehlikeye sokacak bir sebep varsa	İşçinin işi ihmal etmesi
İşverenin işçinin maaş ödemesi yapmaması	İşçinin ahlaki davranışları
İşverenin işçiyi mobbinge maruz bırakması	İşçinin işyerinden izinsiz uzaklaşması

Haklı nedenle fesih durumunda, tazminat ödemeleri farklılık gösterir. İşçinin haklı nedenle fesih yapması halinde, işsizlik sigortası hakları korunur ve işsizlik ödeneği alabilme imkanı olur.

İşçi Ve İşverenin Haklı Nedenle Fesih Hakkı

İş hukuku, işçi ve işveren arasındaki ilişkinin düzenlenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Bu ilişkide karşılaşılan muhtemel sorunlar içerisinde iş akdinin feshedilmesi de bulunmaktadır. İş akdinin feshedilmesi veya sona erdirilmesi söz konusu olduğunda en sık kullanılan yöntemlerden biri haklı nedenle fesih hakkıdır. Haklı nedenle fesih hakkı, bir tarafın diğer tarafa karşı olan sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmediği veya yerine getirmediği sözleşme şartlarından dolayı sözleşmenin haklı nedenle feshedilmesini gerektiren hallerdir. Ancak, haklı nedenle fesih hakkı, belirli koşullar ve süreçler ile sınırlıdır.

İşveren, işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetme hakkına sahiptir.

İşverenin haklı nedenle fesih halleri

Sağlık sebepleri

a) İşçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa yakalanması veya engelli hâle gelmesi durumunda, bu sebeple doğacak devamsızlığın ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla sürmesi.7 7 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu alt bentte yer alan “veya sakatlığa uğraması halinde” ibaresi “yakalanması veya engelli hâle gelmesi durumunda” şeklinde değiştirilmiştir.

b) İşçinin tutulduğu hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve işyerinde çalışmasında sakınca bulunduğunun Sağlık Kurulunca saptanması durumunda. (a) alt bendinde sayılan sebepler dışında işçinin hastalık, kaza, doğum ve gebelik gibi hallerde işveren için iş sözleşmesini bildirimsiz fesih hakkı; belirtilen hallerin işçinin işyerindeki çalışma süresine göre 17 nci maddedeki bildirim sürelerini altı hafta aşmasından sonra doğar. Doğum ve gebelik hallerinde bu süre 74 üncü maddedeki sürenin bitiminde başlar. Ancak işçinin iş sözleşmesinin askıda kalması nedeniyle işine gidemediği süreler için ücret işlemez.

Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri:

a) İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması.

b) İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnadlarda bulunması.

c) İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması.

d) İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması.

e) İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.

 f) İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi.

g) İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi. İşçinin Devamsızlığı Nedeniyle İş Akdinin Feshi

h) İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi.

i) İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması. ,

Zorlayıcı sebepler:

İşçiyi işyerinde bir haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı bir sebebin ortaya çıkması.

İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde devamsızlığın 17 nci maddedeki bildirim süresini aşması.

İşçinin de iş sözleşmesini haklı nedenle feshetme hakkı vardır. İşçi, ciddi ve haklı nedenlerle iş sözleşmesini feshedebilir. Bu nedenler, işverenin ihlali, işverenin sözleşme şartlarına uymaması veya işçinin haklarını ihlal eden eylemlerle ilgilidir.

İşçi Tarafından Haklı Nedenle Fesih Halleri

 Sağlık sebepleri:

 a) İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa.

b) İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa.

Ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri:

a) İşveren iş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri hakkında yanlış vasıflar veya şartlar göstermek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler vermek veya sözler söylemek suretiyle işçiyi yanıltırsa.

b) İşveren işçinin veya ailesi üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söyler, davranışlarda bulunursa veya işçiye cinsel tacizde bulunursa.

c) İşveren işçiye veya ailesi üyelerinden birine karşı sataşmada bulunur veya gözdağı verirse, yahut işçiyi veya ailesi üyelerinden birini kanuna karşı davranışa özendirir, kışkırtır, sürükler, yahut işçiye ve ailesi üyelerinden birine karşı hapsi gerektiren bir suç işlerse yahut işçi hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ağır isnad veya ithamlarda bulunursa.

d) İşçinin diğer bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından işyerinde cinsel tacize uğraması ve bu durumu işverene bildirmesine rağmen gerekli önlemler alınmazsa.

e) İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse,

f) Ücretin parça başına veya iş tutarı üzerinden ödenmesi kararlaştırılıp da işveren tarafından işçiye yapabileceği sayı ve tutardan az iş verildiği hallerde, aradaki ücret farkı zaman esasına göre ödenerek işçinin eksik aldığı ücret karşılanmazsa yahut çalışma şartları uygulanmazsa.

Zorlayıcı sebepler:

İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler ortaya çıkarsa.

Hangi Durumlarda İş Akdi Haklı Nedenle Feshedilebilir?

İş akdi, işveren ve işçi arasındaki sözleşmedir. Sözleşmenin belirli şartlarına uyulması gerekir, ancak bazı durumlarda iş akdi haklı nedenle feshedilebilir. İş akdi, işveren veya işçi tarafından haklı nedenle feshedilebilir.

Haklı nedenle feshin tanımı, işveren veya işçinin, iş sözleşmesini, belirli bir süre içerisinde ve sözleşmede belirtilen şartlara uygun olarak tek taraflı olarak sonlandırabilmesidir. İş akdi feshedilirken, tarafların yasal haklarını bilmeleri ve haklarını korumaları önemlidir.

Hangi durumlarda iş akdi haklı nedenle feshedilebilir? İş akdi haklı nedenle feshedilebilir, örneğin işçinin sürekli alkollü veya uyuşturucu madde etkisi altında çalışması, şiddet olayları, cinsel taciz veya işverenin işçiye mobbing uygulaması gibi durumlarda. İşçi veya işveren haklı nedenle fesih hakkını kullanırken, bu gibi durumlarda yasaların belirlediği süreçlere uyulması gerekmektedir.

İşçinin haklı nedenle fesih hakkı	İşverenin haklı nedenle fesih hakkı
İşçi, işverenin yasal veya sözleşme ile kabul edilmiş yükümlülüklerini yerine getirmemesi veya kötü niyetli davranması durumunda iş akdini haklı nedenle feshedebilir.	İşveren, işçinin yasal veya sözleşme ile kabul edilmiş yükümlülüklerini yerine getirmemesi veya işçinin farklı sebeplerle iş akdini ihlal etmesi durumunda iş akdini haklı nedenle feshedebilir.

İşverenin Haklı Nedenle Fesih Sonrası Ödeme Yükümlülükleri

İşverenler, iş akdini haklı nedenle feshedebilirler. Bu durumda işveren, işçiye belirli ödemeler yapma yükümlülüğü altında olabilir. İşverenin haklı nedenle iş akdini feshettikten sonra yapması gereken ödemeler ile ilgili detayları aşağıda açıklıyoruz.

İşveren, iş akdini haklı nedenle feshettikten sonra işçiye belirli ödemeler yapmakla yükümlüdür. Bu ödemeler, işçinin işyerinde geçirdiği süreye ve iş akdinin neden feshedildiğine göre değişebilir.

İşverenin haklı nedenle fesih sonrası ödeme yükümlülükleri, işçinin işyerinde geçirdiği süreye ve haklı fesih nedenine göre değişebilir. İşçilerin tüm haklarını öğrenmek ve iş akdi feshine ilişkin isteklerini dile getirmek için avukat yardımı alması önerilir.

İşçinin Haklı Nedenle Fesih Sonrası Hakları Ve Tazminatları

Bir işçinin haklı nedenle iş sözleşmesini feshetmesi durumunda, işçinin bazı hakları bulunmaktadır. İlk olarak, işçinin işten ayrılmasına sebep olan durumun haklı bir neden olup olmadığına karar veren mahkeme, işçiye fesih tarihinden itibaren kıdem tazminatı ödenmesini kabul edebilir. Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı süreye ve ayrılma nedenine bağlı olarak hesaplanır ve işçiye ödenir.

Haklar	Tazminatlar
Kıdem tazminatı	Ayrılma tarihinden itibaren işçiye ödenir
İhbar tazminatı	Öngörülebilir ayrılma durumunda işçiye ödenir

Haklı Nedenle Fesihin İşsizlik Sigortası Haklarına Etkisi

Haklı nedenle fesih, iş akdinin tarafının sözleşmeyi haklı bir gerekçe ile sonlandırmasıdır. Bu nedenle, işverenin veya işçinin doğru bir şekilde haklı fesih işlemi yaptığına ilişkin yeterli delil sunması gerekir. Haklı nedenle feshin sonucunda, işsiz kalan çalışanlar genellikle işsizlik sigortası haklarından yararlanma imkanına sahip olurlar.

Bu hakları kullanmak için, kişinin öncelikle işsizlik sigortası başvurusunu yapması gerekir. Bu başvuru sürecinde, çalışanın hangi nedenle işten çıkarıldığının belirtilmesi gereklidir.

Haklı Fesih Durumunda İşsizlik Sigortası Hakları	Açıklama
İşsizlik Ödeneği	Haklı nedenle fesih sonrası işsiz kalan çalışanlar, işsizlik ödeneğine başvurarak maddi destek alabilirler.
İşsizlik Maaşı	İşsizlik süresinin tamamlanması durumunda, çalışanlara işsizlik maaşı ödenir.

Haklı Nedenle Fesih Davalarında Dikkat Edilmesi Gerekenler.

Haklı nedenle fesih, iş akdinin haklı sebeplere dayanarak feshedilmesidir. Ancak haklı nedenle fesih davalarında bazı hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir.

İlk olarak, işçi ve işverenin haklı nedenle fesih hakkı olduğunu bilmek gerekmektedir. İşçi, işvereninin haklı nedenle fesih yapması halinde feshin geçerliliğine itiraz edebilir ve dava açabilir. İşveren ise, işçinin haklı nedenle fesih yapması halinde de aynı şekilde dava açabilir.

İkinci olarak, haklı nedenle fesih davalarında delillerin büyük bir önemi vardır. İşçinin veya işverenin haklı nedenle fesih yapması için gerekli olan koşulların varlığına dair delillerin bulunması gereklidir. Bu nedenle tarafların doğru ve kesin deliller sunmaları önemlidir.

Haklı Nedenle Fesih Davalarında Dikkat Edilmesi Gerekenler

– Tarafların haklı nedenle fesihi gerektiren koşulların varlığına ilişkin kesin deliller sunmaları gerekmektedir.

– Yargılama sürecinde tarafların delil sunumu hakkı bulunmaktadır ve bu hakkı en iyi şekilde kullanmaları gerekmektedir.

Üçüncü olarak, haklı nedenle fesih davalarında dikkat edilmesi gereken bir diğer husus da yargılama sürecindeki haklardır.

İş Akdinin Haklı Nedenlerle Feshi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular